De laatste tijd vinden er stakingen plaats, zowel door scholen als door leerlingen. Hieronder vindt u meer informatie over hoe deze stakingen zich verhouden tot de leerplicht.

Staking door scholen
Staken is een recht van werknemers en dat geld ook voor leerkrachten. Als een groot deel van de leerkrachten besluit de staken, dan zijn er geen wettelijke belemmeringen tegen het sluiten van scholen op de stakingsdag. Het recht op staken van de leerkrachten staat los van de Leerplichtwet. Op grond van de Leerplichtwet moeten kinderen ingeschreven staan op een school en deze ook geregeld bezoeken, tijdens de geplande lesuren. De school is vrij de onderwijstijd zelf in te delen. Scholen moeten ouders wel tijdig op de hoogte stellen van een staking. Zodat ouders passende maatregelen kunnen treffen voor opvang. Leerlingen kunnen niet zomaar naar huis worden gestuurd vanwege een staking. Als een ouder geen enkele mogelijkheid heeft om de kinderen op te (laten) vangen, dan is het schoolbestuur verantwoordelijk om passende opvang te regelen. Bijvoorbeeld via buitenschoolse opvang. De kosten hiervan zijn echter wel voor rekening van de ouders. En er moet wel worden voldaan aan de wettelijke eisen, ook ten aanzien van de onderwijstijd. Uren die als gevolg van een staking uitvallen, tellen niet mee als onderwijstijd.

Staking door scholieren
Het recht om te staken geldt alleen voor werknemers in loondienst. Scholieren vallen daar niet onder. Zij zijn tot hun achttiende verplicht naar school te gaan of in het bezit van havo/vwo-diploma te zijn. Actievoeren en aandacht vragen voor idealen valt niet onder redenen om niet naar school te gaan.

De school moet een afweging maken of de activiteit van de leerling aansluit bij het onderwijsprogramma of niet. Is de school van mening dat dit niet zo is, dan is er formeel sprake van spijbelen. Als een leerling dan toch gaat staken, hangt het van de school af wat er gebeurt. De school is verplicht om ongeoorloofde afwezigheid van 16 uren les- of praktijktijd in een periode van 4 aaneengesloten lesweken te melden bij de leerplichtambtenaar. Als een leerling één dag spijbelt om te demonstreren is de school dus niet verplicht dat te melden. Wel kan de school natuurlijk zelf straf uitdelen aan spijbelaars. Gaat het om 16 uur of meer in 4 aaneengesloten lesweken, dan moet dit bij de leerplichtambtenaar worden gemeld. Die bepaalt hoe ernstig het is en er kan in het uiterste geval een taakstraf of boete worden opgelegd.